Μπορούν οι εργάτες να 'τρέξουν' ένα εργοστάσιο;
Έχουν περάσει δύο χρόνια από την ημέρα που η ΒΙΟ. ΜΕ. στην Θεσσαλονίκη πέρασε στα χέρια των εργαζομένων. Χωρίς τυμπανοκρουσίες και υπερβολές αυτή είναι η κατάσταση του πρώτου αυτοδιαχειριζόμενου εργοστασίου στην Ελλάδα
Από τον Λεωνίδα Λιάμη
Είναι η ελληνική εκδοχή του… γαλατικού χωριού, στο χώρο του επιχειρείν, που κάνει πράξη μια έκφανση του μοντέλου της κοινωνικής οικονομίας, όπως είναι η αυτοδιαχείριση, σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχούν οι «λεγεώνες» του καπιταλισμού.
Για την ώρα το «πείραμα» της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής (ΒΙΟ.ΜΕ) στη Θεσσαλονίκη -γιατί περί αυτού πρόκειται- δείχνει να τα καταφέρνει και να αντέχει. Έστω και αν αυτό γίνεται εν μέσω συμπληγάδων. Το πέρασμα των συντελεστών της παραγωγής στα χέρια της εργατικής τάξης, σε μια επιχείρηση και σε μια χώρα με το δυτικό παρελθόν της Ελλάδας, είναι γεγονός και κάποιοι τολμούν να πουν πως έχει γίνει και με επιτυχία. Αλλά αυτό είναι κάτι σχετικό και εξαρτάται από την (πολιτικο-οικονομική) οπτική που θα ειδωθεί.
Το βέβαιο είναι ότι το εγχείρημα προάγει αξιοπρέπεια για όσους συμμετέχουν, καθώς τους επιτρέπει να παλεύουν όρθιοι –και όχι από τον… καναπέ της ανεργίας- για να εξασφαλίσουν ένα πενιχρό (για την ώρα) εισόδημα και για αυτό εξοργίζονται και νιώθουν προσβεβλημένοι όταν τους αποκαλούν εργάτες- επιχειρηματίες ή εργάτες - βιομηχάνους.
Δημιούργημα της ανάγκης, με πολλά προβλήματα –ακόμη και γκρίζων ζωνών νομιμότητας σε κάποιες πτυχές του- μεγάλες δυσκολίες και ελάχιστους πόρους, το μοναδικό, προς το παρόν, εργοστάσιο στην Ελλάδα που έχει για… αφεντικό του τη γενική συνέλευση των εργαζομένων, συμπλήρωσε, πριν από ακριβώς δύο εβδομάδες, δύο χρόνια λειτουργίας.
Εμπνευσμένοι από το παράδειγμα του κινήματος ανεκτημένων εργοστασίων της Αργεντινής και του αντίστοιχου διανομής του καφέ των Ζαπατίστας, αλλά και από τις παροτρύνσεις από την κοινωνία, οι εναπομείναντες περίπου 20 (σήμερα) εργαζόμενοι στη ΒΙΟ.ΜΕ έχουν πάρει την τύχη στα χέρια τους και παράγουν –με συνταγές που βρήκαν στο διαδίκτυο- από φυσικές α’ ύλες, κρεμοσάπουνα και καθαριστικά για πλυντήρια και τζάμια, τα οποία διαθέτουν σε 120 στέκια στην Ελλάδα, καθώς και σε αγορές χωρίς μεσάζοντες, φεστιβάλ κ.λπ., σε χαμηλές τιμές, για να είναι προσιτά στις λαϊκές οικογένειες.
«Εμείς το έχουμε βαφτίσει ως εργατικό έλεγχο της παραγωγής κι αυτοδιάθεση μέσα από την γενική συνέλευση των εργαζομένων», εξηγεί στο WE του News247.gr ο Μάκης Αναγνώστου, ο οποίος εκτελεί χρέη εκπροσώπου των εργαζομένων στη ΒΙΟ.ΜΕ., θυγατρικής του ομίλου της Φιλκεράμ – Johnson, που παρήγαγε χημικά και κόλλες.
Τον συναντήσαμε λίγες μέρες μετά τη γενέθλια επέτειο από την έναρξη της αυτοδιαχείρισης, η οποία συνοδεύτηκε με ένα τριήμερο εκδηλώσεων κοινωνικής αλληλεγγύης, που είχε ως αποκορύφωμα ένα λαϊκό γλέντι με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου, φίλων και υποστηρικτών της προσπάθειας, αλλά και γνωστών ερμηνευτών όπως ο Θαν. Παπακωνσταντίνου και ο Δημ. Ζερβουδάκης. Κάτι αντίστοιχο είχε γίνει και πριν περίπου δύο χρόνια όταν τέθηκαν οι βάσεις –σε επίπεδο ιδεών και πόρων- για να μετατραπεί το εργοστάσιο της ΒΙΟΜΕ, ένεκα συμβατού εξοπλισμού, σε εργοστάσιο παραγωγής καθαριστικών.
